داستان رویارویی «ما» ایرانیان با امر نو؛ تجدد

توضیحات

رویارویی ایرانیان با تجدد؛ از اصلاحات عثمانی تا اقتدار پهلوی

🔹 حلقه مطالعاتی «مواجهه»، با رویکردی تحلیلی، مستند و تطبیقی، مسیر پرچالش ورود مفاهیم مدرن به جامعه ایرانی را در بستر تحولات عصر قاجار و پهلوی اول دنبال می‌کند. مسیری که نه با انتخابی آزاد، بلکه در سایه فشارهای نظامی، دیپلماتیک و فکری رقم خورد و جامعه‌ای دیرپا و سنت‌محور را به آستانه نظمی نو در حوزه حکمرانی، اندیشه، و ساختار اجتماعی کشاند.

▫️ این مطالعه با اتکا به منابع اصیل، اسناد تاریخی، مطبوعات عصر مشروطه و پهلوی، و روایت‌های کمتر شنیده‌شده، در پی بازخوانی خطوط اصلی این دگرگونی تاریخی است:

• تأثیر اصلاحات امپراتوری عثمانی بر شکل‌گیری نخستین اندیشه‌های اصلاح‌طلبانه در ایران

• ظهور هسته‌های مقاومت فکری، فرهنگی و سیاسی در دل ساختار دیوان‌سالاری قاجار

• نوسازی نظام اداری و نظامی توسط امیرکبیر و سیاست‌های دیپلماتیک میرزا حسین‌خان سپهسالار

• بررسی سیاست‌های امتیازدهی و شکل‌گیری استعمار مالی در دوران قاجار و عصر موسوم به “بی‌خبری”

• تحلیل جهش بنیادین در عصر پهلوی اول؛ از سلطنت منورانه به اقتدارگرایی مدرن، با تکیه بر رجال نوساز، اصلاحات ساختاری، و سیاست‌های تجدد آمرانه

در این حلقه که با همکاری خانه اندیشه‌ورزان برگزار می‌شود، تمرکز ویژه‌ای بر تحلیل تطبیقی روایت‌ها و لایه‌های پنهان تحولات ایران مدرن وجود دارد. بازخوانی روایت‌های فرودستان، مهاجران، روشنفکران تبعیدی، و مطبوعات مهاجرتی، نوری متفاوت بر مواجهه ایرانیان با تجدد می‌افکند؛ روایتی پنهان در سایه روایت رسمی، اما همچنان زنده، پوینده و مؤثر در فهم تاریخ معاصر ایران.

برای مطالعه محتوای کامل متنی این جلسات و آشنایی بیشتر با روایت‌های بدیل در تاریخ مشروطه، به وب‌سایت رسمی کاریز مراجعه کنید.